"Byłam wszędzie ..." Giżycko w obiektywie Marii Szarskiej
Maria Szarska
Maria Szarska przez blisko 40 lat prowadziła znany w Giżycku zakład fotograficzny. Początkowo mieścił się on na parterze budynku przy ul. Obrońców Stalingradu 9 (obecna ul. Olsztyńska, dziś w tym miejscu jest sklep "Żabka"), a od 1986 r. przy ul. Warszawskiej 22. Po odejściu na emeryturę, sprzedała część negatywów ówczesnym władzom miasta (ok. 1996 r.) Po utworzeniu w 2017 r. Giżyckiego Archiwum Cyfrowego przy Miejskiej Bibliotece Publicznej jej negatywy po digitalizacji stały się podwaliną jego dalszej działalności.
Poza zdjęciami studyjnymi, przyjmowała również zlecenia od instytucji państwowych i przedsiębiorstw. Dokumentowała większość uroczystości i wydarzeń w mieście m.in. pochody pierwszomajowe, obchody świąt państwowych i kościelnych, uroczystości szkolne, jubileusze, wizyty delegacji i notabli, etc. Odwiedzała również zakłady przemysłowe dokumentując ich działalność lub ofertę produkcyjną. Często można było Ją zobaczyć z aparatem na ulicach miasta. Na kliszy utrwaliła szereg zmian jakie zaszły w naszym mieście.
Spośród blisko 12 000 wybrałem kilkadziesiąt zdjęć, które obrazują zmiany zachodzące w mieście oraz ważniejsze wydarzenia społeczno - polityczno – gospodarczo – kulturalne.
Oczywiście wybór jest subiektywny. Jeśli ktoś ma niedosyt … zapraszam do GAC.
Wyburzanie ... Lötzen
Chociaż nie było większych walk o miasto, to wkroczenie i pobyt "krasnoarmiejców" dotknęły je dość bolesnie. Konigsbergerstrasse (Olsztyńska), północna strona Rynku (Markt, plac Grunwaldzki) i Lyckerstrasse (Warszawska) były w ruinie. To co tam zostało służyło później nowym mieszkańcom. Do czasu ...
1967 r. - rozbiórka poniemieckiej zabudowy przy ul. Warszawskiej 10. Budynki wzniesione w 2 poł. XIX w. Budynek po lewej należał do rodziny Milthaler, natomiast trzeci do Hermanna Rohrera, a następnie do Hansa Bondzio. W pierwszym po 1945 r. mieścił się sklep z galanterią skórzaną, a dawnym sklepie Rohrera była restauracja "Polonia".
"Nowe" zastąpiło "stare" ....
"stare" ustąpiło miejsca "nowemu" również na ul. Obrońców Stalingradu (Olsztyńskiej) ....
Na parterze bloku należącego do Spółdzielni Mieszkaniowej "Mamry" przy ul. Obrońców Stalingradu (dziś Olsztyńska 4) króluje do dziś kultowy bar "Omega" i sklep "Foto-Optyka. Obok "przytuliły" się stragany WSS "Społem"
Widząc zanikanie dawnego Lötzen Maria Szarska starała się zachować w kadrze to co jeszcze trwało. Fotgrafowała dostojne kamienice, jak i niepozorne domki gdzieś na uboczu głównych arterii miasta. Dostrzegała szereg detali architektonicznych, które najczęściej umykały nam w codziennej pogoni za życiem.
Poniżej kilka ulic i ich zabudowa...
Ulica Pionierska
Ulica Dąbrowskiego
Ulica Sikorskiego
Ulica Konarskiego
Ulica 3 Maja
Kościół ewangelicki
Codzienność w dobie PRL ...
Miasto widziane w obiektywie Marii Szarskiej było obrazem rzeczywistości doświadczanej każdego dnia przez Giżycczan w dobie PRL i tuż po jego upadku. Jej zdjęcia są świadectwem życia społecznego, pomimo faktu, że duża ich część powstawała na potrzeby propagandy komunistycznej. Są źródłem informacji o codzienności rozumianej jako szereg powtarzalnych "praktyk" społeczności żyjącej w okreslonych warunkach społeczno - polityczno - gospodarczych. Na zdjęciach widać wpływ państwa totalitarnego na życie codzienne i na każdą przestrzeń egzystencji mieszkańców. Ich "codziennością" były obchody Święta Pracy, 22 lipca, "wyzwolenia" miasta, czyny społeczne, kolejki w sklepach etc.
Poza typowo propagandowymi zleceniami dokumentowała również te sfery życia społecznego, które wykraczały poza oficjalny nurt polityczny. Fotografowała m. in. sceny uliczne, krajobraz miejski, zmiany zachodzące w przestrzeni miejskiej, uroczystości szkolne, kościelne - katolickie i ewangelickie orz święta.
nowe miasto ...
